Vrijblijvend kennismaken
We nodigen je graag uit voor een kop koffie of thee. We nemen de tijd en luisteren naar jouw verhaal.
Angst en depressie bij zwangerschap
In verwachting zijn is een spannende tijd waarin er veel verandert in je lichaam. Je wordt binnenkort een ouder van een schattig, klein mensje. Het is normaal dat je tijdens de zwangerschap een achtbaan van emoties ervaart, of dat emoties je overrompelen. Sommige vrouwen voelen vreugde bij elke beweging van de baby en verwonderen zich over hun veranderende lichamen. Voor andere vrouwen is de zwangerschap lastig, omdat het ernstige vermoeidheid, misselijkheid/overgeven (HG) , stemmingswisselingen en constante zorgen met zich meebrengt. Je merkt misschien dat je gedachten alle kanten op gaan en je prestaties op het werk en je relaties thuis beïnvloeden. Maar hoe ga je om met je angstgevoelens en moet je het behandelen?
Het ontstaan van angst tijdens de zwangerschap
Zorgen tijdens de zwangerschap zijn universeel. Hormoonschommelingen tijdens de zwangerschap, miskramen uit het verleden, stilgeboorte en slaapgebrek kunnen allen bijdragen aan de angsten die je ervaart als aanstaande moeder. Je kunt je zorgen maken om hoe de baby je relaties met vrienden of familie zal beïnvloeden. Tevens kun je je zorgen maken om de gezondheid van je toekomstige kind, de bevalling of de financiële gevolgen van een extra gezinslid. Al deze zorgen zijn normaal.
De symptomen van angst tijdens de zwangerschap
Hoewel het normaal is om je zorgen te maken over de gezondheid van je baby, wordt deze zorg in sommige gevallen slopend en dient er meer aandacht aan te worden besteedt. Gedachten over de gezondheid van de baby kunnen obsessief worden, zelfs als artsen bevestigen dat er geen reden is tot zorg. Zorgen kunnen ook verschijnen als fysieke symptomen, zoals een snelle hartslag, moeite met ademhalen of paniekaanvallen. Als dit de eerste keer is dat je een hoge mate van angst ervaart, kan dit op zich al beangstigend zijn. Wanneer angst je dagelijkse functioneren, relaties of werkprestaties begint te belemmeren, kan het worden geclassificeerd als een angststoornis.
Angst kan op elk moment tijdens de zwangerschap optreden of kan voor het eerst optreden na de bevalling (perinatale angst is de term die wordt gebruikt voor angst tijdens de zwangerschap en na de bevalling). De mate van angst lijken het hoogst in het eerste trimester, waarschijnlijk als gevolg van hormonale veranderingen. De meest voorkomende symptomen van angst zijn constant piekeren, rusteloosheid, spierspanning, prikkelbaarheid, angstgevoelens, een onvermogen om zich te concentreren en moeilijkheden om in slaap te vallen vanwege zorgen. Sommige vrouwen ervaren ook symptomen als gevolg van andere angststoornissen, waaronder paniekstoornis, obsessief-compulsieve stoornis of posttraumatische stressstoornis.
Hoewel onder gediagnosticeerd, komen angststoornissen tijdens de zwangerschap en in de periode na de bevalling vaak voor en speelt dit bij één op de vijf vrouwen.
Het effect van een onbehandelde angststoornis op de foetus
Bij het overwegen van behandelen van je angst is het belangrijk om zowel de risico’s van behandeling als de nadelen van onbehandelde angst in overweging te nemen. Hoewel minder bestudeerd dan depressie, suggereert onderzoek dat angst zowel de moeder als de foetus negatief kan beïnvloeden. Angst verhoogt het risico op vroeggeboorte, een laag geboortegewicht, kortere zwangerschapsduur en een kleinere hoofdomtrek (wat gerelateerd is aan de hersengrootte).
Mogelijke behandeling bij angst tijdens de zwangerschap
Therapieën zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) zijn veelbelovend in de peripartum periode (de periode kort voor, tijdens en na de bevalling). CGT richt zich op het uitdagen van onaangepaste gedachten, emoties en handelingen, en maakt gebruik van strategieën voor angstbeheersing, zoals middenrifademhaling (aangepast aan zwangerschap).
Tips om de angst de baas te blijven
-
Fysieke activiteit
Neem deel aan regelmatige fysieke activiteit. Over het algemeen is het veilig om tijdens de zwangerschap aan lichaamsbeweging te doen. Als je echter risico loopt op vroeggeboorte of zwangerschapscomplicaties, raadpleeg dan eerst je arts.
-
Voldoende slaap
Zorg voor voldoende slaap. Of het nu gaat om een kalmerende routine voor het slapengaan, een zwangerschapskussen of een paar nachten in een bed weg van je snurkende partner, dit is het moment om te leren wat voor jou werkt.
-
Mindfulness
Oefen met mindfulness. Onderzoek toont aan dat mindfulness de zorgen over de bevalling kan verminderen en zelfs postpartumdepressie kan voorkomen.
-
Dagboek bijhouden
Door over je zorgen te schrijven, kun je brainstormen – met je partner - over mogelijke oplossingen en kun je nadenken over je zorgen en deze gedachten uitdagen.
-
Piekermoment
Door een specifiek moment in te plannen op de dag zorg je dat het piekeren beperkt blijft tot dat moment. Doe dit maximaal 15 minuten op een rustige plek.
-
Yoga
Yoga, massage, meditatie of een hobby. Ga op zoek naar ontspanningstechnieken die voor jou werken. Deze activiteiten kun je altijd blijven uitvoeren, ook als de kleine er dan eindelijk is.